Rouwen, hoe doe je dat? Er is geen handboek voor, iedereen doet het immers op zijn of haar manier. Toch kan het fijn zijn om hulp bij rouwen te krijgen. Het is dan ook niet gek dat rouwen steeds meer leeft in de media: van podcasts en boeken over rouwen tot een documentaire over het rouwproces vooral jongvolwassenen. In deze kijk-, lees- en luistertips over rouwen leeft de dood. Gelukkig maar.
Lees hier verder over hulp bij rouwen: 10 x podcasts, boeken & meer >
Hoe voelt het om te rouwen?
Op een bepaalde manier is rouw als een griep. “In het begin lijkt het alsof het nooit over gaat,” zegt George Bonanno, PhD en psycholoog aan de Universiteit van Columbia en auteur van The Other Side Of Sadness: What The New Science Of Bereavement Tell Us About Life After Loss. “Maar acute pijn vermindert meestal na een paar weken.”
“Verdriet zorgt ervoor dat mensen zich naar binnen keren,” aldus Bonanno. Maar: “Mensen zijn in staat om te lachen en om daadwerkelijk plezier te voelen, ook tijdens een rouwperiode.” Het is vooral belangrijk ruimte te maken voor het verwerken. Hulp bij nodig bij rouwen? Lees verder.
1. When Breath Becomes Air – Paul Kalanithi
Paul Kalanithi kreeg de diagnose inoperabele longkanker. De ene dag was hij een arts die stervenden behandelde, de volgende dag was hij een patiënt die worstelde om te overleven. Wat maakt het leven de moeite waard in het aanschijn van de dood? Wat doe je als het leven catastrofaal wordt onderbroken? Tijdens het schrijven hierover stierf Kalanithi, maar het werk wordt nog altijd als gids beschouwd.
2. Podcast Dag voor dag – Liesbeth Rasker
Dag voor dag is een podcastserie van Liesbeth Rasker, waarin zij in gesprek met mensen die haar zeer dierbaar zijn en die allemaal net als zij iemand verloren hebben. De podcast dag oor dag gaat over verlies, verdriet, huilen, pijn, doorleven, en nog veel meer. Niet alleen voor rouwenden, maar ook voor degene die een rouwende vriend of vriendin hebben en beter willen begrijpen wat degene doormaakt.
3. De dingen die je vergeet – Gijs van der Sanden
In De dingen die je vergeet onderzoekt Gijs van der Sanden wat het betekent om te rouwen nadat hij als jonge twintiger allebei zijn ouders onverwachts verloor. In duidelijke bewoordingen legt Van der Sanden uit wat er verkeerd is aan de manier waarop we rouw in een door zelfverbetering en geluk geobsedeerde wereld zijn gaan benaderen: als een verhaal met een begin en een eind.
4. Alles goed? – Jujube Zeguers
Amper twee jaar geleden stond de wereld van de toen 19-jarige Jujube Zeguers uit Delft plotseling stil toen haar vader een ongeluk kreeg. Ze was op dat moment op vakantie in Zuid-Afrika met haar ouders en zus.
De podcast van Jujube heet Alles goed?. “Het is een beetje sarcastisch. Ik kreeg deze vraag vaak, maar natuurlijk gaat nooit alles goed in het leven. Het zijn kleine momenten dat we echt gelukkig zijn. De podcast is een pleidooi om oprecht naar elkaar te luisteren en daar ruimte voor te geven.
5. Ik rouw van jou – Nellie Benner en Leon Veenendaal
Nellie Benner is 28 als haar moeder plotseling overlijdt. Terwijl verdriet met volle kracht haar leven in dendert lijkt het alsof iedereen van haar verwacht dat ze weet hoe ze moet rouwen. Nellie onderzoekt in deze documentaire over rouw de tegenstrijdigheden van het verliezen van een ouder op jonge leeftijd.
Alle trauma’s, tranen en dieptepunten, maar ook de opgedane kracht, wijsheid en losgekomen creativiteit. Kun je sterker en gelukkiger worden door de dood van iemand van wie je het meest houdt? Mag verdriet er soms ook gewoon even zijn, en hoe deel je dat zonder dat je je opgelaten voelt?
6. Je bent jong en je rouwt wat – Lisanne van Sadelhoff
Toen haar moeder overleed, dacht Lisanne van Sadelhoff: er is vast wel een handboek met een helder stappenplan waardoor ze rouwen snel van haar to-do-list kan schrappen. Guess what: dat was er niet. Wat er wel was: vrienden die zich prompt tot rouwdeskundigen ontpopten en haar liefdevol bombardeerden met wijsheden en clichés.
Het cliché dat Van Sadelhoff kan onderschrijven: ‘Elk rouwproces is uniek’. Je bent jong en je rouwt wat is daarom geen handleiding, maar een goudeerlijk boek dat pijnlijk duidelijk maakt dat alles beter is dan zwijgen.
7. Dan neem je toch gewoon een nieuwe – Antoinnette Scheulderman
‘Ach, het is maar een dier,’ hoorde Antoinnette Scheulderman regelmatig toen ze rouwde om haar overleden hond Bubbels. Maar iedereen die ooit een huisdier heeft gehad, weet hoe sterk de band tussen mens en dier kan zijn.
80% van de baasjes beschouwt hun huisdier als volwaardig onderdeel van het gezin, toch lijkt verdriet om de dood van een dier iets waarvoor je je zou moeten schamen. Scheulderman zoekt uit hoe ze haar verlies kan verwerken.
8. Een Doodnormale Podcast – Sabien Brehler en Benthe Göbel
Sabien Brehler en Benthe Göbel leerden elkaar kennen op de Universiteit van Humanistiek. Na hun afstuderen vonden ze elkaar weer toen ze allebei een familielid verloren: Benthe haar moeder en Sabien een half jaar later haar zusje. De verhalen van verlies en hoe hun rouw aanvoelde waren verschillend, maar de gevoelens erg hetzelfde. Samen besloten Benthe en Sabien voor HUMAN en 3FM het thema van de dood verder te onderzoeken in een podcast.
9. Stad vol ballonnen – Femke van der Laan
Al die herinneringen die zo aanwezig zijn dat ze wel zichtbaar moeten zijn. Als een grote ballon die met een touwtjes aan onze polsen vastzitten. De stad is vol ballonnen. Met touwtjes vastgemaakt aan polsen. Femke van der Laan schreef een jaar lang wekelijks in Het Parool over haar leven in de stad na de dood van haar echtgenoot Eberhard, de burgemeester van Amsterdam.
10. Amour – Michael Haneke
Georges en Anne leven al lang en gelukkig samen in de film Amour. Ze zijn met elkaar vergroeid, mede door de gedeelde passie voor muziek. Dan krijgt Anne een beroerte, en glijdt fysiek en mentaal in snel tempo af.
Georges verzorgt haar in dit aftakelingsproces zeer liefdevol, tot het moment dat hij het lijden van zijn geliefde en de onoverbrugbare afstand die tussen hen daardoor ontstaat niet langer aankan. Dan neemt hij een onvermijdelijk en ingrijpend besluit.