Hey nieuwsgierige wandelaar! Ben je lekker aan het speuren door Utrecht en wil je meer weten over de kunstwerken die je tegen bent gekomen? Lees dan verder! Je vindt hier namelijk zowel weetjes over de Domstad en over de meeste kunstwerken op de route. Ook leuk: scroll naar beneden voor een aantal leuke vragen om tijdens jouw wandeldate aan elkaar te stellen.
Ben jij onze street art speurtocht door Utrecht niet aan het bewandelen, maar kwam je op dit artikel terecht voor leuke weetjes over dit de Domstad? Ook leuk! Onze tip voor jou: ga op pad met onze interactieve, coronaproof speurtocht! Hier lees je er alles over >
Good to know:
- Moet je onderweg naar de wc? Download de app Hoge Nood om te zien waar je in de buurt kan plassen.
- De uitleg van de kunstwerken hieronder staat op willekeurige volgorde, we willen het jullie natuurlijk niet te makkelijk maken ?
- Maak je leuke kiekjes onderweg? Deel ze op Instagram stories en tag ons > @streetartspeurtocht. Wij reposten je plaatje graag!
- Om Street Arts op nummer 7, 8 & 9 te vinden ben je ongeveer een half uurtje extra aan het wandelen. Ideaal voor een LAWA (lange wandeling). Loop je liever iets korter, dan kun je deze drie stops overslaan voor een KOWA (kortere wandeling).
Hotspots waar je onderweg iets lekkers kunt halen (met korting):
- Bij het begin- & eindpunt van de Speurtocht, restaurant Twintig, kun je een heerlijke vega ‘Pita Sabich’ met gekarameliseerde ui, aubergine en ei scoren voor maar €5.
- Bij hotspot STAN & CO op de Neude krijg je bij het vertoon van jouw Street Art Speurtocht een heerlijk gevulde Gumbo soep voor een speciaal tarief van €5. Zij zijn elke dag open van 11.00 tot 18.00.
- Bij Gys op Voorstraat 77 kun je een koffie (naar keuze) & Kokosmacaroon (of iets anders zoet) bestellen voor maar €5. Zij zijn ma t/m do open van 12:00 – 09:00. Vrijdag t/m zondag van 10:00 – 21:00.
- Bij Ruby Rose op Korte Jansstraat 23 krijg je een Espresso Martini of Amaretto Sour voor €5 per cocktail. Zij zijn iedere dag geopend van 10:00 & 18:00. Ze hebben geen standje voor de deur, maar als je naar binnen loopt kun je bestellen. Proost!
<< Informatie over de kunstwerken >>
Slapende Mars
Achter het centraal station vind je deze gigantische muurschildering (2 meter hoog en 11 meter breed!), genaamd ‘Slapende Mars’. Het kunstwerk is een kopie van het schilderij van Hendrick ten Brugghen uit 1629 en is onderdeel van de serie ‘Hollandse Meesters’, gemaakt door schilders collectief de Strakke Hand. Het initiatief komt van het Centraal Museum, om Utrechtse Meesters zoals ten Brugghen meer bekendheid te geven.
Tip: nog geen 50 meter verder, voor de tunnel, vind je aan de linkerkant nog een toffe muurschildering die niet op de speurmap staat.
De Grutto
Jullie bevinden je nu in de Vogelenbuurt, hier zijn overal vogel kunstwerken te vinden en velen straatnamen naar vogels vernoemd. Hier aan de Grietstraat is deze enorme muurschildering te vinden genaamd De Grutto, ontworpen door de Utrechtse Lisette Jansen en gemaakt door een groep scholieren.
In het lichaam van de vogels staan de landschappen waarin ze leven, verwerkt. Leuk om te weten: naast het vogelthema in de Vogelenbuurt zijn er ook andere wijken met street art verwerkt in Utrecht die slaan op hun naam; zo heb je de Rivierenbuurt, de Dichterswijk, Geuzenwijk en de Watervogelenbuurt.
Bunbun 030
Dit kleine ‘konijntje’ is niet zomaar een lief klein beestje. Bunbun (de naam van dit kunstwerkje) is door heel Utrecht terug te vinden, maar ook online, op stickers en als animatiefiguurtje.
Dat dit exemplaar van Bunbun030 in regenboogkleuren is, is geen toeval. Pal tegenover vind je Cafe Kalff, een gezellig cafe waar iedereen welkom is. Hun motto: “Go where you’re celebrated, not where you’re tolerated”.
Wist je dat Bunbun ook een eigen instagram heeft? Check Bunbun030 voor zijn footprint overal ter wereld.
De sleutel koning
De sleutelkoning is al sinds 1910 een begrip in Utrecht, het sleutel- en slotenmakerbedrijf is begonnen in een zijstraatje bij de Steenweg maar is sinds 1926 te vinden op deze huidige plek.
Stefan van den Heuvel (kunstenaar van De SleutelKoning) en Michiel Meulemans (kunstenaar van De Sleutelkoning en eigenaar De Strakke Hand), vonden een oude poster die ooit als advertentie diende.
De poster was zo fel blauw geworden, doordat de advertentie 50 jaar bij een raam in de zon had gelegen. Na wat kleine aanpassingen van de originele tekst is het uiteindelijk ook zo op de muur geschilderd.
De Strakke Hand
De maker van dit kunstwerk, Pyke Koch, was een Nederlandse kunstschilder die voor zijn studie rechten begin jaren twintig naar Utrecht verhuisde. De 8 meter hoge muurschildering van zijn vrouw Geertje Koch is geschilderd op dit monumentale huis, gemaakt door het Utrechtse collectief De Strakke Hand.
Dat je prachtige kunst niet perse alleen in een museum hoeft te vinden wordt bewezen door dit exemplaar, en dat is ook de gedachtegang van dit initiatief. Het idee om de schildering als street art naar buiten te brengen: “We vinden het een mooie gedachte dat we het werk van deze kunstenaar ook buiten de museummuren kunnen tonen, zo is dit erfgoed voor iedereen beschikbaar” aldus Kirsten Doornbos van het Centraal Museum in Utrecht.
Raketvormig monster
Dit ‘raketvormige’ monster is de muurschildering van kunstenaar Philip Jordan. Zoals Jordan zelf ook zegt, probeert hij ‘kindertijd’ in zijn werken terug te krijgen en noemt ze vrolijk en gek.
Jordan werkt het liefst vanuit een donkere achtergrond. De kleuren die daar overheen komen daardoor mooier uit. Wist je dat Philip Jordan ook in deze wijk woont? Na zijn studie Illustratie koos de Duitser om in Nederland te wonen, waar hij inmiddels al 10 jaar in Utrecht woont.
Nijntje naast het Conservatorium
Hier, op de Mariaplaats naast het Conservatorium, vind je het ‘dubbelzijdige’ nijntje: vanaf de ene kant echt het originele gezichtje van Nijntje en aan de andere kant het hoofd van Dick Bruna. Dick Bruna, ‘de geestelijke vader’ van het Nijntje werd op 1927 geboren in Utrecht. Inmiddels zijn deze grote Nijntje kunstwerken in heel Nederland in openbare ruimtes te vinden.
Tip: Achter dit standbeeld vind je een klein hofje. Ideaal om even uit te rusten en te genieten van de groene omgeving.
JanIsDeMan
De Amsterdamsestraatweg is een blikvanger rijker; Utrechtse kunstenaar Jan Heinsbroek (ook wel bekend als JanIsDeMan) heeft namelijk weer een schildering gemaakt in deze straat met dit keer.. De Straatweg zelf. Een week was hij ermee bezig, en 13 juli 2020 was hij af.
Dit kunstwerk is een ode voor de bewoners aan de Amsterdamsestraatweg. Hun werd gevraagd wat er verbeterd kon worden in de buurt. Het antwoord bleek een nieuwe muurschildering.
De muurschilderingen van JanisdeMan zijn inmiddels een begrip in het Utrechtse, zijn werk kun je vinden door heel de stad. Zo ook de boekenkast, hier iets verderop de Amsterdamsestraatweg.
Perron West
Je staat nu achter het grootste station van Nederland, bij een klein perronnetje genaamt Perron West. In 2018 is dit initiatief gestart door buurtbewoners, om levendigheid te brengen naar het Westplein.
Dit is een ontmoetingsplek, en broedplaats in een oude treinwagon. Er omheen vind je de Creative Playground, rondom het Perron West creëerden kunstenaars en makers een playground in de stad. Je kan hier prima rondneuzen en van allerlei creaties vinden. Tip: check het rondje bankje naast het perron. Ennuh, wist je dat je de wagon ook kan reserveren als werkruimte?!
Nijntje zelf op een muurtje
“Street art zijn muurschilderingen”. Die aanname klopt dus niet, Spot dit kleine, vertopte Nijntje in de Jeruzalemstraat en het tegendeel is bewezen.
Wellicht was het je al opgevallen, maar Nijntje zie je hier inmiddels overal! Wist je dat Utrecht ook een Nijntje Pleintje en een Nijntje museum heeft? Logisch, aangezien bedenker en tekenaar van Nijntje Dick Bruna inmiddels een van de bekendste Utrechters is.
Heb je al eens in de raamkozijnen van huizen gekeken tijdens deze wandeltocht? Grote kans dat je al een Nijntje poster hebt gezien; deze posters met de tekst ‘zorg goed voor elkaar’ zijn bedoeld om alle inwoners en passanten een hart onder de riem te steken tijdens de coronacrisis.
Het Sint Jacobs Gasthuis
Het was waarschijnlijk even goed zoeken voor dit kunstwerk! Zijn jullie via het smalle tunneltje gekomen?!
Fact: Op dit prachtige plekje stond een perenboom. Na het sterven van deze boom moest de plek opgevuld worden. Dit pelgrimsbeeldje van beeldhouwer Amiren Djanashvili is hier geplaatst als verwijzing naar het hierachter gelegen Sint-Jacobsgasthuis, een ode aan de pelgrim. In de tweede helft van de 14e eeuw (!!) werd dit gasthuis geopend.
De Lange nieuwstraat, Utrecht zoals het was
In de stad vind je 14 verschillende tegeltableaus, een initiatief van Sociëteit de Constructieve. Je staat nu voor een beeld van Utrecht zoals het toen was, in 1829 om precies te zijn. Als je nu om je heen kijkt, ziet Utrecht er een stuk anders uit!
Deze schildering komt van Jan Hendrik Verheijen, een Utrechtse kunstenaar geboren in 1778. Hoewel hij landschappen, kerkinterieurs en portretten schilderde, was hij vooral bekend als stadsschilder van Utrecht. Hij werkte uitermate nauwkeurig, het geeft een levendige blik van de stad weer.
Röntgen
Zoals op de muur art onderaan al te lezen is, was dit het huis van W.C. Rontgen, uitvinder van de röntgenstralen. Op rechts zie je de heer Röntgen zelf, op links een röntgenfoto van een hand met kogels. De natuurbeelden hier omheen zijn onder andere een vos, hert, uil; dit zijn allerlei symbolen die kracht, slimheid en wijsheid representeren. Weetje: Röntgen woonde hier van 1863 tot 1865.
Vrolijke Paaltjes
Simpele, saaie paaltjes die zijn omgetoverd tot graffitikunstwerk, wij houden ervan! Het maakt dit straatje leuker, dachten studenten van Kunst & Economie in samenwerking met Gemeente Utrecht. Het project heet ‘Vergeet niet de Hoekjes’.
Street art tunnel
Vanaf de werfkelders vanuit de Oudegracht naar de Ganzenmarkt; dit is een uniek stukje Utrecht waar vroeger paardenkarren door de donkere tunnel naar de werf reden. Grappig om te weten: hier werden met de stadskraan schepen geladen en gelost.
Kunstenaar Erik Groen transformeerde deze donkere gang tot waar licht en schaduwspel. Als je even blijft staan zie je kleuren veranderen, én je bent hier weer dichtbij het begintpunt van de wandeling; restaurant Twintig.
Kolibri van JanIsDeMan
Over dit kunstwerk is niet veel bekend, behalve dat het wederom gemaakt is door JanIsDeMan (Utrechtse kunstenaar Jan Heinsbroek). Het is een van onze favorieten, dus neem de tijd voor een mooi kiekje! Leuk als je ons tagged – @streetartspeurtocht op Instagram.
<< Leuke vragen aan jouw wandeldate >>
Het is áltijd leuk om nieuwe dingen van elkaar te weten te komen. Hoewel je natuurlijk al druk bent met het opsporen van de street art in Utrechtt, is het ook leuk om tijdens het wandelen leuke gesprekken te voeren. Een beetje extra interactie met elkaar!
Hieronder vind je een aantal vragen die je waarschijnlijk nog nooit aan je wandeldate hebt gesteld. Stel elkaar om de beurt een vraag en beantwoord ze tijdens het wandelen. Vergeet tegelijkertijd niet om je heen, want je wilt natuurlijk geen kunstwerk missen!
1. Omschrijf jouw perfecte 24-uurs dag
2. Wie was of is jouw leermeester en waarom?
3. Wat is je mooiste jeugdherinnering?
4. Als je een leeftijd kon kiezen om je hele leven te hebben, welke zou dat dan zijn?
Opdracht: beantwoord deze vraag zonder ja, nee of uhm te zeggen!
5. ‘Wat als’ je 1 Nederlandse wet mocht wijzigen, welke zou dat dan zijn?
6. Waar liep je het meest tegenaan in je vorige relatie?
7. Als je nu zou mogen verhuizen naar jouw droomhuis, waar zou deze dan staan en hoe ziet het huis eruit?
8. Wat zijn onze drie gemeenschappelijke eigenschappen?
9. Welke historische gebeurtenis had jij graag willen bijwonen?
10. Welk nutteloos talent bezit je?
Opdracht: voer het nutteloze talent uit indien mogelijk!
Extra opdracht: raap tijdens het wandelen twee stukken afval op die je tegenkomt.
Samen houden we de stad schoon!
Meer vragen aan elkaar voor onderweg? Hier vind je 333 grappige & serieuze vragen aan je lover >
<< Quizvragen over Utrecht >>
Naast gezellig kletsen kun je tijdens deze speurtocht ook elkaars kennis over Utrecht testen en bijspijkeren. De antwoorden vind je onderaan dit artikel.
1. In welk jaartal was Utrecht de Nederlandse hoofdstad?
2. Welke van onderstaande woorden is echt ‘Utregs’?
A) Moppie
B) Ouwe
C) Dakhaas
D) Gozer
3. Hoe hoog is de Domtoren?
4. Welke Utrechtse plaats komt in het monopoly spel voor?
A) Neude
B) Vredenburg
C) Mariaplaats
5. Op 1 april 2021 introduceerde Utrecht de visdeurbel. Onder water werd een onderwatercamera opgehangen, waardoor heel de wereld via een livestream kan meekijken welke vissen zich voor de sluis verzamelen. Zijn er voldoende vissen voor de visdeurbel? Druk dan op de knop, en de sluiswachter zal snel actie ondernemen, zodat de vissen verder kunnen zwemmen.
Waar of niet waar?
Tip: Wil je deze visdeurbel nou in het echt bekijken? Loop dan even tussen nummer 7 en 8 langs de Weerdsluis aan het einde van de Oudegracht.
6. Utrechts dialect! Wat bedoelt iemand met de onderstaande zin?
‘k Ziet ‘t al, de lâmp hânk scheef.
A) Het ziet er niet goed uit
B) Ik zie het al, de lamp hangt scheef.
C) Het geld is bijna op
D) Hij/zij is helemaal gek
7. Uit hoeveel gemeenten bestaat de provincie Utrecht?
A) 15
B) 21
C) 26
D) 32
8. Welk product werd hier verbouwd van de 18e tot en met de 20e eeuw?
A) Poedersuiker
B) Koffie
C) Tabak
D) Tarwe
De antwoorden vind je onder deze foto.
Antwoorden:
1. 1808
2. Dakhaas
3. 112 meter
4. A: Neude
5. Waar! Kun je het geloven?!
6. C: Het geld is bijna op.
7. C: 26 – De 26 gemeenten in Utrecht zijn: Amersfoort, Baarn, De Bilt, Bunnik, Bunschoten, Eemnes, Houten, IJsselstein, Leusden, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Renswoude, Rhenen, De Ronde Venen, Soest, Stichtse Vecht, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Vijfheerenlanden, Wijk bij Duurstede, Woerden, Woudenberg en Zeist.
8. C: Tabak – Wie denkt dat tabaksplantages alleen voorkomen in landen als Indonesië en Malawi, heeft het mis. Zo’n drie eeuwen werd er tabak verbouwd op de Utrechtse Heuvelrug: dankzij de zandgrond en de beschutte zuidhellingen was dit de perfecte plek om de planten te kweken.
En, wie van jullie had de meeste goed? De ander trakteert op een drankje!
Hopelijk hebben jullie ontzettend genoten van Utrecht, de drankjes en de prachtige kunstwerken met de bijbehorende verhalen. Nog een keer zo’n Street Art Speurtocht doen? Dat kan, in Amsterdam! Hier lees je er meer over >
