Vrijheid, iets wat voor ons zó normaal is, terwijl dit niet altijd vanzelfsprekend was. Tijdens de strijd voor onze vrijdom zijn er veel mensen omgekomen. 4 mei is de dag dat we stil staan bij deze slachtoffers, tijdens een dodenherdenking. Zo worden er door heel het land herdenkingsactiviteiten georganiseerd. En zijn we in de avond samen 2 minuten stil. Hieronder vind je wat te doen op 4 mei in Amsterdam!
Van herdenkingswandelingen en rondleidingen tot aan oorlogsfilms in de bioscoop: dit is wat je kunt doen op dodenherdenking 2023 >
Wat en wie herdenken wij op 4 mei?
We gaan terug in de tijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Nederland in de handen van de Duitsers. Op 4 mei 1945, in de avonduren, gaven de Duitsers zich over en trokken de Duitse troepen terug uit Nederland. Op dat moment was het officieel: Nederland had haar vrijheid terug. Maar dat ging niet, op z’n zachts gezegd, zonder slag of stoot. Meer dan 70.000 Nederlanders zijn omgekomen of vermoord in deze verschrikkelijke periode.
Het bovenstaande is waarom wij herdenken op 4 mei. De Tweede Wereldoorlog ligt inmiddels ver achter ons, maar het blijft belangrijk dat we stil staan bij het feit dat onze vrijheid niet vanzelf is gekomen. We herdenken iedereen die zich ingezet heeft tijdens de oorlog en daarmee is omgekomen, vermoord of slachtoffer is geworden van de nasleep van de Tweede Wereldoorlog.
Wat te doen op 4 mei 2023 in Amsterdam >
1. Ervaar de Nationale Herdenking op de Dam
Elk jaar vindt de Nationale Herdenking plaats bij het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam. De koning en koningin leggen een krans namens de hele Nederlandse bevolking. En (klein)kinderen leggen namens overlevenden kransen voor verschillende groepen oorlogsslachtoffers. We zijn dan samen om 20.00 uur 2 minuten stil. Daarvoor is er een herdenkingsbijeenkomst in De Nieuwe Kerk, die uitgezonden wordt op NPO1 voor het hele land.
2. Of sta stil bij de andere dodenherdenkingen in de stad
Ondanks de dodenherdenking op de Dam het grootst is, zijn er ook genoeg andere plekken in de stad. Waar je stil kunt staan bij alle slachtoffers. Bijvoorbeeld op diverse pleinen, kerken en bij verschillende oorlogsmonumenten. Hier vind je een dodenherdenking bij jou in de buurt >
3. Wandel één van de herdenkingslooproutes
Wandelend herdenken? Dat kan, in de week van en op 4 mei zijn er diverse herdenkingsroutes. Zo kun je een verhalenwandeling maken langs diverse oorlogsmonumenten in de Transvaalbuurt. Wandelen in het ooit zwaar gebombardeerde Van der Pekbuurt en langs de paden van het verzet. Of meelopen met een Stille Tocht. Hier vind je meer routes >
4. Meer wandelend herdenken: laat je rondleiden door de Joodse buurten in Amsterdam
De geschiedenis van de joodse bevolking in Amsterdam is onlosmakelijk verbonden met die van de stad zelf. Hier kom je achter tijdens een rondleiding door de Joodse buurten. Samen met een gids wandel je langs beroemde synagogen, huis de Pinto het Holocaust Namenmuseum en veel meer plekjes. Terwijl je tegelijkertijd meer te weten komt over de komst van de Joden in Nederland, hun positie en betekenis in de samenleving.
5. Duik de bioscoop in voor oorlogsklassiekers
Om de Tweede Wereldoorlog te herdenken worden er vier dagen lang nieuwe films en iconische oorlogsklassiekers gedraaid bij het Koninklijk Theater Tuschinksi. Deze bioscoop is niet zomaar uitgekozen, want wist je dat dit theater zelf ook een linkje heeft met de Tweede Wereldoorlog? In 1942 werd Tuschinski, van Joodse afkomst, namelijk vermoord in Auschwitz. Zijn theater leeft voort en brengt miljoenen mensen samen via film in deze onvergetelijke bioscoop.
6. Bezoek een museum
Meer weten of de Tweede Wereldoorlog, dat doe je natuurlijk in een oorlogsmuseum. Je kunt op eigen houtje een oorlogsmuseum bezoeken, bijvoorbeeld het Anne Frank Huis of het Verzetmuseum. Maar ook andere musea houden expedities en tentoonstellingen over de Tweede Wereldoorlog.
Zo vertelt Cathelijne Blok in het kantoorgebouw van Van Gogh Museum over haar voorouders die ‘boekenjoden’ waren. Kom je meer te weten over de Joodse werkkampen in het Stadsarchief van Amsterdam. En vind je in het Amsterdam Museum het verhaal van 15 Joodse Amsterdammers.
Meer dingen die je kunt doen op dodenherdenking 2023 >
7. Hang de vlag halfstok
8. Leg een bloem bij een oorlogsmonument
9. Draag de vrijheid-pin (je bestelt ‘m hier)
